تمرین با وزنه قسمت اصلی و پایهای بدنسازی است، در واقع شما با این کار، به دنبال کاهش یا افزایش وزن بدن، عضله سازی و حفظ فرم بدن هستید.
گاهی ممکن است جوانان و نوجوانان یا والدین آنها از اثر تمرینات بدنسازی بر کوتاهی قد اظهار نگرانی نمایند. باید گفت این یک تصور نادرست است، ما سعی داریم در گفتار پیش رو به بررسی این موضوع بپردازیم:
منظور از صفحات رشد چیست؟
اپیفیزال یا صفحات رشد، مسئول رشد استخوانها در کودکان و نوجوانان هستند که در انتهای استخوانها قرار دارند. از جنس غضروفاند و در طول دوران کودکی تقسیم و دوباره تولید میشوند.
این تکرار تولید تا زمانی که فرد به قد نهایی برسد، ادامه خواهد داشت. این فرایند برای دختران ۱۶ سالگی و برای پسران ۱۸ سالگی است.
تأثیر بدنسازی روی کوتاهی قد و هورمونها
محققان دانشگاه کانزاس و واشنگتن در سال ۲۰۱۰ مطالعهای انجام دادند و در آن تمرین با وزنه را به بالا رفتن ترشح هورمون تستوسترون مرتبط ساختند.
در سال ۲۰۰۹ نیز تحقیقی در خصوص هورمونها و رشد استخوانها انجام شد، دلایلی دال بر تأثیر تستوسترون بر روی رشد استخوانها و بسته شدن صفحات رشد ارائه دادند.
طبق این مطالعه ممکن است تستوسترون بر روی بسته شدن نهایی صفحات رشد بهطور معناداری اثر نداشته باشد. بر اساس نتایج این یافتهها ممکن است تمرینات با وزنه رشد را متوقف کند.
پیشنهاد ویژه: برنامه بدنسازی برای افزایش حجم
دکتر Avery Faigenbaum از دانشگاه ماساچوست معتقد است: بین تمرینات با وزنه و توقف رشد و کوتاهی قد ارتباطی وجود ندارد و این تصور درستی نیست. به نظر وی تغذیه سالم و تمرین منظم رشد طبیعی را تضمین میکند، در غیر این صورت احتمال توقف رشد دور از ذهن نیست.
استاد Betsy Keller از کالج ایتاکا نظرات دکتر Faigenbaum را تا حدودی رد میکند و میگوید: نظرات وی شاید درست باشد، زیرا پژوهشگرانی که در رابطه با اثر تمرینات با وزنه بر روی رشد قد مطالعه کردهاند، ممکن است روی گروهی محدود و یا یک نوع ورزش خاص این کار را انجام دادهباشند مانند ورزش ژیمناستیک.
نتایج یک تحقیق در سال ۲۰۰۸ اثر منفی تمرینات با وزنه را بر روی رشد قد تأیید کرد.
مربی فیتنس به نام Darren Beattie عقیده دارد: هیچ مطالعه معتبری، اثرات منفی تمرینات با وزنه را بر روی رشد قد تأیید نکرده است.
کالج طب ورزشی آمریکا و انجمن فیزیولوژی ورزش کانادا تأیید کردهاند که اگر تمرینات مقاومتی با وسایل استاندارد، به صورت صحیح و در محیطی مناسب انجام شوند، هیچ ضرری نخواهند داشت.
بر اساس این نظرات، فشار برخی تمرینات ورزشی دیگر بر مفاصل از فشار تمرینات با وزنه افزونتر است. برای مثال شنای سوئدی ۶۰ درصد وزن بدن فشار وارد میکند که معادل فشار تمرینات کوهنوردی و بارفیکس است. این فشار در تمرینات پرش ۶ برابر و در تمرینات سرعتی ۳ برابر است.
پیشنهاد مطالعه: پروتئین سویا در بدنسازی
نتایج یک تحقیق در سال ۲۰۱۰ در مجله طب اطفال، اثرات منفی تمرینات بدنسازی بر رشد قد کودکان را رد کرد. این فرایند که بررسی ۶۰ ساله دادههای مربوط به کودکان و تمرینات با وزنه بود، به این نتیجه رسید که بدنسازی باعث کوتاهی قد نمیشود و حتی مفید هم هست.
سن مناسب برای شروع بدنسازی، آیا بدنسازی برای نوجوانان ضرر دارد؟
از سن ۱۱ تا ۱۴ سالگی نوجوانان میتوانند تمرینات با وزنههای سبک را شروع کنند. بیشتر کارشناسها، سن ۱۷ سالگی را بهترین زمان برای توسعه قدرت میداند، جوانانی که در این سن تمرینات با وزنه را آغاز کنند، در سن اوج قدرت یعنی ۲۵ سالگی، قدرت بیشتری خواهند داشت.
حرکات اصلی، اسکات، ددلیفت، شنای سوئدی، پرس سینه و شانه، لانج، حرکات پرتابی، چرخشی، جهشی، تعادلی، استوار سازی و حمل اجسام هستند.
فواید تمرینات بدنسازی در سن رشد
- قدرت و شاخص استحکام استخوان (BSI) افزایش مییابد.
- خطر شکستگی و میزان آسیبها و صدمات مرتبط با ورزش کاهش مییابد.
- عزت نفس افزون میشود و فرد به تناسباندام علاقهمند میگردد.
تأثیر بدنسازی روی قد و تراکم استخوانها
طبق نظر برخی محققان، تمرینات بدنسازی اندازه قد را افزایش میدهد و بر روی رشد قد و چگالی استخوانها اثر مثبت دارد. همچنین اثر مثبت تستوسترون بر روی رشد و چگالی استخوانها به اثبات رسیده است.
بنا بر آنچه گفته شد، تمرینات با وزنه ممکن است باعث رشد استخوان و افزایش قد در افراد شود.
حتما بخوانید: پروتئین سویا در بدنسازی، تاثیر سویا روی عضلات و تستوسترون
اگر سرگذشت ورزشکاران حرفهای این رشته را مطالعه کنید، متوجه خواهید شد که آنان تمرین با وزنه را در سن نوجوانی شروع کردهاند و از نظر رشد استخوان و قد هم دچار مشکل و اختلال نشدهاند، اشخاصی مانند شکیل اونیل، دیوید رابینسون، کارل مالون، مایکل ویک و آرنولد شوارتزنگر از این دسته افراد هستند.
چه زمانی بدنسازی تاثر منفی روی قد میگذارد؟
تمرینات بدنسازی زمانی میتوانند بر صفحات رشد اثر منفی بگذارند که متناسب با سن کودک یا نوجوان طراحی نشده باشند.
ضمن اینکه شکل درست اجرای حرکات و استفاده از وزنههای مناسب از مواردی است که باعث کاهش آسیب میشود.
نتیجهگیری
بر اساس تحقیقات و مطالعات انجامشده، اگر تمرینات نه تنها در ورزش بدنسازی بلکه در سایر رشتهها به صورت صحیح و اصولی انجام شود، جای هیچ نگرانی نیست و مانع توقف رشد و کوتاهی قد و سایر آسیبها نخواهند شد.