اگر شما را بین نوشیدن یک لیوان شیر شیرین شده با عسل یا با شکر مخیر بگذارند، کدام را انتخاب می‌کنید؟ هم عسل و هم شکر نوشیدنی و خوراکی شما را شیرین می‌کنند، منتها فایده و ضرر آن‌ها با هم فرق دارد.
عسل و شکر هر دو ساختار پایه‌ای از گلوکز و فروکتوز دارند، هر دو از دسته کربوهیدرات‌ها هستند و خیلی از مواد غذایی از آن‌ها تهیه می‌گردد. اگر در مصرف آن‌ها زیاده‌روی شود، افزایش وزن و چاقی را به همراه می‌آورند.
در باور عمومی، عسل یک ماده‌ی غذایی سالم قلمداد می‌شود، درحالی‌که در مورد شکر این‌طور نیست. ما در این مقاله، به بررسی فواید و مضرات عسل و شکر می‌پردازیم.
عسل از چه موادی تشکیل‌شده است؟
عسل از چه موادی تشکیل‌شده است؟قطعاً مطلع هستید که زنبورها پس از استفاده از شهد گل‌ها، عسل تولید می‌کنند. این ماده‌ی غلیظ، به حالت مایع و در رنگ‌های زرد تا قهوه‌ای تیره مشاهده می‌شود.
حتما بخوانید: نقد و بررسی رژیم غذایی یک گالن شیر در روز
ترکیبات عسل، آب و دو قند گلوکز و فروکتوز است، مقادیر کمی از مواد زیر نیز، در آن وجود دارد:
- آنزیم
- آمینواسید
- ویتامین‌های گروه B
- ویتامین C
- مواد معدنی مثل آهن، سدیم، فسفر، پتاسیم، زینک و کلسیم
- آنتی‌اکسیدان‌ها
آنتی‌اکسیدان‌های عسل، در گروه فلاونوئیدها قرار دارند، خاصیت ضدالتهاب بودن از فواید فلاونوئیدهاست، شاید برخی از خواص عسل مرتبط با همین فلاونوئیدها باشد.
انواع عسل
- یونجه
- آویشن
- کنار
- بابونه
- سیاه‌دانه
هر یک از این عسل‌ها رنگ و طعم خاصی دارند، مثلاً عسل سیاه‌دانه، به رنگ سیاه و مورد اقبال است که طعمش مانند طعم مالت است. این‌که شما کدام نوع عسل را ترجیح می‌دهید، خیلی مهم نیست، آنچه قابل توجه است، این است که هر نوع عسلی، سطح قند خون را افزایش می‌دهد.
مصرف عسل چه فوایدی به همراه دارد؟
مصرف عسل چه فوایدی به همراه دارد؟- شما با مقدار کمی عسل می‌توانید نوشیدنی یا غذایتان را به میزان دلخواه شیرین کنید.
- مقدار کمی ویتامین و مواد معدنی در عسل یافت می‌شود.
- کاهش نشانه‌های آلرژی از دیگر مزایای استفاده از عسل است.
- فروکتوز موجود در عسل که شیرین‌تر است، بیشتر از گلوکز در آن وجود دارد، بنابراین، برای شیرین کردن نوشیدنی یا غذا مقدار کمی عسل لازم است.
- گرده‌های محلی که به مقدار کم در عسل خام و غیرپاستوریزه یافت می‌شود، احتمال دارد به کاهش حساسیت و واکنش‌های آلرژیک کمک نماید.
- خاصیت آنتی باکتریال عسل، باعث از بین رفتن میکرب‌ها می‌شود.
- عسل سوختگی‌های جزئی و زخم‌ها را تسکین و التیام می‌بخشد.
- استفاده از عسل در تسکین سرفه و گلودرد بی‌تأثیر نیست.
آیا عسل ضرر هم دارد؟
- کالری موجود در عسل بالاست.
- احتمال این‌که عسل از شکر تهیه‌شده باشد، بعید نیست.
- عسل چون حاوی اسپورهای باکتریایی است و باعث بوتولیسم در نوزادان می‌شود، برای کودکان کمتر از یک سال خطرناک است، چسبندگی عسل هم سبب می‌شود، این ماده برای خانواده‌هایی که کودک دارند، یک انتخاب دلخواه تلقی نشود.
- کالری موجود در یک قاشق چای‌خوری عسل برابر با 22 کالری است که کالری بالایی محسوب می‌شود، عسل عمدتاً از شکر تشکیل شده است، پس در مصرف آن به‌ویژه اگر نگران دیابت، بیماری‌های قلبی و چاقی هستید، زیاده‌روی نکنید.
شکر از چه موادی تشکیل شده است؟
شکر از چه موادی تشکیل شده است؟گلوکز و فروکتوز موجود در شکر، ساکارز را تشکیل می‌دهند، ویتامین یا ماده مغذی دیگری به شکر اضافه نشده است.
حتما بخوانید: لاغری آسان و سریع با رعایت ۵ نکته مهم
این کربوهیدرات کالری زیادی دارد که چند مرحله فراوری را تا تبدیل شدن به شکر مورد استفاده طی می‌کند، از چغندر قند و نی‌شکر گرفته می‌شود.
تقسیم‌بندی انواع شکر
- شکر سفید
- شکر قهوه‌ای
- شکر خام
شکر خام که در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد، درصد تصفیه‌اش کمتر از شکر سفید است و رنگی متمایل به قهوه‌ای روشن دارد، از لحاظ ترکیبات فرقی با شکر سفید ندارد و محتوی بلورهای درشت‌تری است.
آیا شکر فایده هم دارد؟
- شکر از یک منبع طبیعی استحصال می‌شود.
- در یک حجم و مقدار مساوی از عسل و شکر، کالری شکر کمتر از عسل است.
- شکر برای زمان طولانی‌تری قابل نگه‌داری است و در پخت‌وپز نیز به سهولت از آن استفاده می‌شود.
- شکر از نظر قیمت ارزان‌تر و به‌راحتی قابل‌دسترسی است.
شکر چه ضررهایی دارد؟
- شکر، خطر ابتلا به برخی از بیماری‌ها را افزایش می‌دهد، مصرف زیاد آن سبب بیماری‌های قلبی و دیابت نوع ۲ می‌شود، لذا افراد دیابتی باید میزان شکر مصرفی خود را پایش نمایند.
- ازآنجایی‌که شکر، در بسیاری از غذاهای فراوری‌شده یافت می‌شود، ممکن است شما در طول روز، بدون این‌که خودتان بفهمید، شکر زیادی مصرف کنید و این منجر به افزایش وزن و چاقی می‌گردد.
- شکر چون آنزیم ندارد، بدن شما آن را سخت‌تر از عسل هضم می‌کند، زیادی مصرف آن باعث می‌شود سریع‌تر در بدن تجزیه شده و کاهش انرژی را ایجاد نمایند.
عسل استفاده کنیم یا شکر، کدام‌یک بهتر است؟
با توجه به آنچه در مورد سود و زیان عسل و شکر گفته شد، شاید شما هم به‌راحتی تشخیص داده باشید که مصرف کدام‌یک در مقایسه با دیگری بهتر است.
اگر بخواهیم از نظر تناسب اندام، چاقی و بیماری‌هایی مثل دیابت به این دو ماده غذایی نگاه کنیم، چون هر دو دارای کالری بالا و زودهضم هستند و انرژی‌شان سریع وارد خون می‌شود، هر دو مضرند.
پس باید مصرف آن‌ها را تا جایی که امکان دارد کاهش دهیم و در مورد چگونگی مصرفشان با متخصص تغذیه مشورت کنیم.
نظر به این‌که ما گاهی مجبوریم از مواد شیرین‌کننده در مواد غذایی استفاده کنیم بهتر است عسل را که مقداری ویتامین و املاح دارد، در اولویت قرار دهیم.
شکر تا زمانی که به مرحله مصرف می‌رسد، فراوری‌های صنعتی که از نظر سلامت خیلی هم مورد تأیید نیست، روی آن انجام می‌شود.
یک باور قدیمی هم وجود دارد که می‌گویند: چون عسل طبیعی است، پس چاق‌کننده نیست. درحالی‌که این‌طور نیست.
چگونه شیرین‌کننده کمتری مصرف کنیم؟
خیلی از افراد، عادت دارند که از شیرین‌کننده‌ها از جمله عسل و شکر به‌عنوان طعم‌دهنده‌ی غذاها و نوشیدنی‌ها استفاده کنند، هنگامی‌که مصرف مواد شیرین را به یک‌باره قطع می‌کنیم، احساس لذت شیرین را از دست می‌دهیم و این احتمال وجود دارد که دوباره به سمت مصرف آن روی بیاوریم، پس سعی کنیم، میزان مصرف روزانه شیرین‌کننده را به‌مرور کاهش دهیم.
نتیجه‌گیری
عسل و شکر هر دو کالری بالایی دارند، زودهضم‌اند، سریع وارد جریان خون می‌شوند، مصرف زیاد آن‌ها چاقی و بیماری‌های قلبی و دیابت را به همراه دارد.
حتما ببینید: برنامه بدنسازی عضله سازی با کریس گتین
عسل به دلیل داشتن برخی ویتامین‌ها و املاح بهتر از شکر است، ولی این‌طور تصور نشود که عسل چاق‌کننده نیست، بهتر است ضمن کاهش مصرف هر دو، با کارشناسان تغذیه هم مشورت نمایید.
